طی چند سال گذشته تغییرات اقلیمی دریاچه های زیادی را در سراسر جهان از بین برده است که مهمترین آنها بزرگترین دریاچه آب شیرین چین، 10000 دریاچه در سریلانکا و 9 دریاچه در ترکیه است و کاهش دریاچه ارومیه، دریاچه ها نامطلوب است. شرایط
از سوی دیگر برخی از منتقدان محیط زیست با مقایسه وضعیت دریاچه «فون» و «ارومیه» در ایران، وضعیت این دریاچه در کشورمان را با دیگر دریاچه هایی که شرایط سختی دارند متفاوت می دانند.تحقیق دریاچه ارومیه موسسه. وی این مقایسه را از نظر صحیح نمی داند و می گوید: دبی آب دریاچه وان-ترکیه نیز کاهش یافته است، اما از آنجایی که آن دریاچه به عنوان یک چاه عمل می کند، میانگین عمق آن 170 متر و حداقل عمق آن 450 متر است. متر اما عمق دریاچه ارومیه 11.5 متر است یعنی عمق دریاچه وان در ترکیه 29 برابر دریاچه ارومیه است و در این شرایط سطح آب دریاچه وان 20 برابر دریاچه ارومیه است.
وی حتی دریاچه وان ترکیه به طول 150 کیلومتر و دریاچه ارومیه آذربایجان غربی را یکی از دلایل این مقایسه می داند و تاکید می کند که «وان ترکیه نیز در چند دهه اخیر با مشکل کم آبی مواجه بوده است».
اما هیسوری می گوید: از آنجایی که میانگین بارندگی در حوضه دریاچه ارومیه 380 میلی متر است، طبیعتاً منطقه ای خشک است، به همین دلیل باید سیاست مناطق خشک برای این دریاچه در شهر ارومیه دنبال شود.
اسماعیل سیمویی مدیر کل هواشناسی آذربایجان غربی نیز به کاهش بارندگی در سال گذشته در استان آذربایجان غربی اشاره می کند و می گوید: میزان بارندگی در ارومیه تغییر کرده است، شرایط مانند روزهای اخیر نیست. سال جاری در کل منطقه میزان بارندگی تنها از 18 تا 12 درصد خواهد بود.
معتمدیان دبیر ستاد ملی نجات دریاچه ارومیه نیز می گوید: با توجه به شرایط کنونی دریاچه ارومیه نیازمند مشارکت مردم و جوامع محلی از جمله کشاورزان حوضه برای بهبود وضعیت هستیم. این دریاچه در حوضه است.”
وی ادامه می دهد: با توجه به شرایط اقتصادی به دنبال بازی با جان مردم نیستیم و انتظار نداریم کشاورزان در کوتاه مدت از کشت محصولات پر آب بردارند، بلکه انتظار داریم همکاری بیشتری برای احیای دریاچه و به تدریج با کشت جایگزین داشته باشیم. کارگروه نجات دریاچه می تواند نقش خود را به درستی ایفا کند.»
اما ماجرای وضعیت دریاچه ارومیه به همین جا ختم نمی شود، پس از انتشار اخباری مبنی بر بستن آبراه دریاچه ارومیه توسط کشاورزان به منظور انتقال آن به زمین های کشاورزی خود، سلمان ذاکر نماینده مردم. ارومیه در شورای اسلامی می گوید: به زور و زور و پرکردن چاه مردم و قطع درختان ما را به جایی نمی رساند. احترام به کشاورز لازم است؛ 45 درصد مردم آذربایجان غربی و ارومیه کشاورز هستند و نان حلال می خورند، نمی توان به زور چاه آنها را پر کرد و از آنها خواست که بیکار و بی درآمد بمانند، بلکه باید کشاورزی را با شیوه نوین مدرن و حتی آبیاری قطره ای کنترل و مدیریت کنیم. بیایید انجام دهیم بیایید به مردم آب بدهیم.»
با این حال سعید شاهند مدیر کل حفاظت محیط زیست آذربایجان غربی نیز تاکید می کند: با توجه به پتانسیل آبی در منطقه در کنار توسعه کشاورزی باید کشت محصولاتی که نیاز به آب زیادی دارند در این منطقه کنترل شود.
از سوی دیگر مدیر اداره محیط زیست موسسه دریاچه ارومیه معتقد است که مدیریت صحیح و کاهش مصرف آب در آذربایجان غربی مستلزم تصویب آیین نامه ها و قوانینی است که پایدار بوده و بتواند به حفظ محیط زیست کمک کند.